Bij het starten van een onderneming in België komt vroeg of laat de vraag: kiest u voor een Besloten Vennootschap (BV) of een Vennootschap onder Firma (VOF)? Beide rechtsvormen zijn populair, maar verschillen fundamenteel in structuur, aansprakelijkheid en fiscale behandeling. In dit artikel overlopen we alle relevante aspecten zodat u een weloverwogen keuze kunt maken.
Wat is een BV?
Een Besloten Vennootschap (BV) is een flexibele, populaire vennootschapsvorm die sinds de hervorming van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen in 2019 nog toegankelijker werd. Ze heeft rechtspersoonlijkheid, wat betekent dat de vennootschap juridisch losstaat van haar aandeelhouders.
Belangrijkste kenmerken van de BV:
- Beperkte aansprakelijkheid: Aandeelhouders zijn enkel aansprakelijk tot het bedrag van hun inbreng.
- Minimumkapitaal: Geen wettelijk minimumkapitaal vereist, maar wel een “toereikend aanvangsvermogen”.
- Flexibele structuur: Oprichting mogelijk door één persoon; statuten kunnen vrij worden ingevuld.
- Fiscaal regime: Onderworpen aan de vennootschapsbelasting.
- Geschikt voor: KMO’s, groeibedrijven, startups, consultants.
Wat is een VOF?
Een Vennootschap onder Firma (VOF) is een eenvoudige vennootschapsvorm zonder rechtspersoonlijkheid. Ze wordt vaak gekozen door twee of meer zelfstandigen die willen samenwerken.
Belangrijkste kenmerken van de VOF:
- Onbeperkte aansprakelijkheid: De vennoten zijn hoofdelijk en onbeperkt aansprakelijk met hun privévermogen.
- Eenvoudige oprichting: Geen notariële akte vereist; lagere oprichtingskosten.
- Transparantie: De winsten worden rechtstreeks belast bij de vennoten via de personenbelasting.
- Beperkte formaliteiten: Minder complexe boekhoudkundige en administratieve verplichtingen.
- Geschikt voor: Kleinschalige samenwerkingen, tijdelijke projecten, familiebedrijven.
BV vs. VOF: Een vergelijkingstabel
| Kenmerk | BV | VOF |
|---|---|---|
| Aansprakelijkheid | Beperkt tot inbreng | Onbeperkt en hoofdelijk |
| Oprichting | Notariële akte vereist | Onderhands mogelijk |
| Minimumkapitaal | Geen, maar wel toereikend vermogen | Niet vereist |
| Fiscale behandeling | Vennootschapsbelasting | Personenbelasting (per vennoot) |
| Rechtspersoonlijkheid | Ja | Neen |
| Boekhouding | Dubbele boekhouding | Vereenvoudigde boekhouding mogelijk |
| Geschikt voor | Groei- en investeringsgerichte ondernemingen | Kleinschalige of familiale samenwerking |
Wanneer kiest u het best voor een BV?
Een BV is ideaal als u:
- Beperking van uw persoonlijke aansprakelijkheid wenst;
- Een onderneming op lange termijn wil uitbouwen;
- Investeerders wilt aantrekken;
- Professioneel en juridisch sterk wilt overkomen naar klanten en partners;
- Financiële risico’s wilt scheiden van uw privévermogen.
Vooral in sectoren met grotere aansprakelijkheidsrisico’s (zoals IT, consultancy, bouw, medische sector) is een BV vaak de betere keuze.
Wanneer is een VOF aangewezen?
Een VOF is interessant als:
- U snel en goedkoop wil starten;
- Er veel onderling vertrouwen is tussen de vennoten;
- U een tijdelijke of beperkte samenwerking aangaat;
- De risico’s beperkt zijn;
- U eenvoudig wilt blijven boekhouden.
Voorbeeld: twee freelance grafisch ontwerpers die samen een kantoor delen en opdrachten binnenhalen, kunnen perfect werken via een VOF.
Veelgemaakte fouten bij de keuze tussen BV en VOF
- Verwarring tussen eenvoud en veiligheid: Een VOF is eenvoudiger, maar biedt geen bescherming van het privévermogen.
- Onderschatting van aansprakelijkheidsrisico’s: In een VOF kan één fout van een vennoot alle vennoten treffen.
- Onvoldoende langetermijndenken: De gekozen structuur moet ook over vijf of tien jaar nog passen bij uw ambities.
FAQ: Veelgestelde vragen over BV vs. VOF
1. Kan ik een VOF oprichten met slechts één persoon? Neen, een VOF vereist minstens twee vennoten. Voor een eenpersoonszaak is een BV de aangewezen vennootschapsvorm.
2. Kan een VOF omgezet worden naar een BV? Ja, maar dit vereist een gestructureerde herstructurering. Juridische en fiscale begeleiding is sterk aangeraden.
3. Hoeveel kost het om een BV op te richten? Reken op ongeveer €1.200 tot €1.800, inclusief notariskosten en publicaties. Een VOF kan vanaf enkele honderden euro’s worden opgericht.
4. Wie betaalt de schulden in een VOF? Alle vennoten zijn hoofdelijk en onbeperkt aansprakelijk. Schuldeisers kunnen het volledige bedrag bij elk van de vennoten opeisen.
5. Kan ik personeel aanwerven in een VOF? Ja, dat kan. Net zoals bij een BV kunt u werknemers in dienst nemen, mits registratie als werkgever.
Conclusie: Welke keuze is het meest geschikt voor u?
De keuze tussen een BV of VOF hangt sterk af van uw ambities, het risico van uw activiteiten en uw samenwerking met anderen. De BV biedt meer bescherming en flexibiliteit, maar vraagt een hogere administratieve en financiële inzet. De VOF is laagdrempelig en snel op te starten, maar brengt grotere risico’s mee voor uw privévermogen.
Laat u steeds adviseren door een boekhouder of jurist vooraleer u een definitieve keuze maakt. Een goede structuur vanaf de start voorkomt problemen op lange termijn.
